Οργάνωση και διαμόρφωση των χώρων βοσκής των αλόγων
Τα άλογα στη φύση ζουν σε αγέλες, ελεύθερα να τρέχουν σε ανοικτές εκτάσεις. Μαθαίνουν από μικρά σε μια διαδικασία επιβίωσης η οποία επαναλαμβάνεται καθημερινά όλες τις εποχές του χρόνου. Μόλις απογαλακτισθούν από το μητρικό γάλα μεταξύ έξι μηνών και ενός έτους δηλαδή, η βοσκή είναι για αυτά ο μόνος τρόπος τροφής.
Για να συντηρήσουν τον οργανισμό τους και να βρουν την ιδανική πλούσια σε συστατικά βοσκή και το απαραίτητο νερό περπατάνε πολλά χιλιόμετρα. Αυτή η διαδικασία εκτός του ότι τα κρατάει στη ζωή, βοηθάει το στομάχι τους να χωνέψει (συνήθως τρώνε λίγες ποσότητες και συχνά), ενώ συγχρόνως βοηθάει στη σωστή κυκλοφορία του αίματος από τις οπλές μέχρι τα αυτιά και την ακρώμια.
Τα ενσταβλισμένα αντίθετα άλογα και πόνυ από τις εικοσιτέσσερις ώρες της ημέρας μόνο για μία ή δύο ώρες έχουν την ευκαιρία να δραστηριοποιήσουν αυτή τη διαδικασία του μεταβολισμού τους.
Κατανοώντας πόσο αντίθετος, είναι σε σχέση με τον φυσικό τρόπο ζωής των αλόγων, ο ενσταβλισμός τους πρέπει να τους παρέχουμε τη δυνατότητα βοσκής καθημερινά σε κάποιο ειδικά διαμορφωμένο χώρο τουλάχιστον για μερικές ώρες.
Ανεξάρτητα με το χρονικό διάστημα κατά το οποίο τα άλογα έχουν στη διάθεσή τους σε κάποιο χώρο βοσκής, είναι σημαντικό να εξασφαλίσουμε ότι αυτοί οι χώροι είναι ένα ασφαλές περιβάλλον.
Τηρώντας τους παρακάτω συγκεκριμένους κανόνες και εξετάζοντας πρώτα καλά το χώρο βοσκής αποφεύγουμε δυσάρεστες καταστάσεις για την υγεία και ευημερία των αλόγων μας.
Έλεγχος του χώρου
Περίφραξη
Δύο είναι τα προβλήματα που μπορεί να προκύψουν από την περίφραξη ενός χώρου βοσκής, τραυματισμός και διαφυγή. Η περίφραξη η οποία δεν συντηρείται και δεν επιδιορθώνεται σωστά και συχνά μπορεί να προκαλέσει ατυχήματα ενώ από μια περίφραξη μη ασφαλής ή ακατάλληλη για άλογα, μπορεί να έχουμε διαφυγή και πολλά προβλήματα λόγω αυτής στο ίδιο το άλογο αλλά και σε τρίτους.
Περιφράξεις κατάλληλες:
- Περιφράξεις από κάθετους ξύλινους στύλους που εφαρμόζουν στο έδαφος και οριζόντιες ξύλινες ράγες. Ο πιο συνηθισμένος τρόπος περίφραξης (ιδιαίτερα στο εξωτερικό), αλλά και ο ακριβότερος. Πρέπει να ελέγχεται για τυχόν σαπισμένα κομμάτια και το ξύλο να επανδρώνεται με ειδικό υλικό ώστε να αντέχει στις καιρικές συνθήκες και συγχρόνως να αποτρέπει τα άλογα από το μασούλημα της περίφραξης.
- Περιφράξεις από κάθετους ξύλινους στύλους που εφαρμόζουν στο έδαφος και οριζόντιες τρεις ή τέσσερις σειρές από σύρμα. Πρέπει να εξασφαλιστεί ότι οι ξύλινες επιφάνειες προφυλάσσονται όπως περιγράφηκε παραπάνω και συγχρόνως το σύρμα να έχει καλά στηριχθεί στους ξύλινους στύλους ενώ πρέπει να τοποθετηθεί τουλάχιστον μισό μέτρο πάνω από το έδαφος για να αποφευχθεί η περίπτωση το πόδι του αλόγου να εγκλωβιστεί στο σύρμα. Καθημερινά θα πρέπει να ελέγχεται η περίφραξη για τυχόν κατεστραμμένα κομμάτια ή χαλαρότητα των στύλων.
- Ηλεκτρική περίφραξη. Όσο είναι ορατή για τους ανθρώπους που τυχόν βρίσκονται κοντά είναι γενικά ενδεδειγμένος τρόπος περίφραξης. Το κόστος αγοράς είναι υψηλό αλλά η επένδυση γίνεται μια φορά και η αντοχή είναι σχετικά μεγάλη. Ο μηχανισμός λειτουργεί συνήθως με μπαταρίες οι οποίες πρέπει να ελέγχονται για τη σωστή λειτουργία τους. Απαραίτητος είναι ο προσδιορισμός και η τοποθέτησή τους στο σωστό ύψος (ανάλογα με τα άλογα ή πόνυ που βρίσκονται μέσα στο χωράφι βοσκής)
Άλλες μορφές περίφραξης, είναι θάμνοι ή φυτά τα οποία όμως πρέπει να έχουν το κατάλληλο ύψος για να αποφευχθεί η διαφυγή, να ελέγχονται για τυχόν δηλητηριώδη παράσιτα και χρειάζονται περιποίηση με πότισμα και κλάδεμα. Χτιστοί φράχτες επίσης είναι μια καλή μορφή περίφραξης η οποία αντέχει στις καιρικές συνθήκες αλλά πρέπει και εδώ να προσεχθεί το ύψος.
Περιφράξεις ακατάλληλες:
- Πλέγμα από σύρμα, κοινώς κοτετσόπλεγμα αποτελεί ένα από τα πιο επικίνδυνα υλικά για περίφραξη χώρου βοσκής αλόγων διότι έχουν τη τάση να μπλέκουν τα πόδια τους μέσα στα ανοίγματα του πλέγματος.
- Ξύλινοι στύλοι με κοφτερές άκρες, τα άλογα εύκολα μπορούν να καρφωθούν επάνω τους.
- Περιφράξεις από κάθετους ξύλινους στύλους που εφαρμόζουν στο έδαφος και οριζόντιες τρεις ή τέσσερις σειρές από σύρμα με μικρές αγκίδες. Αυτός ο τρόπος περίφραξης είναι φθηνός και χρησιμοποιείται συχνά για περιφράξεις χωραφιών. Είναι ιδιαίτερα επικίνδυνος για τα άλογα αφού πολλές φορές καθώς προσπαθούν να τριφτούν πάνω στο σύρμα καταλήγουν με τραγικές πληγές από τις αγκίδες. Ακόμη οι υφασμάτινες κουβέρτες που συνήθως φοράνε μπορούν να πιαστούν στις αγκίδες και να εγκλωβίσουν τα άλογα τα οποία στη προσπάθειά τους να ξεφύγουν τραυματίζονται περισσότερο.
Τα εξωτερικά σύνορα της περίφραξης τέλος πρέπει να ελέγχονται τακτικά, ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος δηλητηριώδη φυτά και δέντρα έξω από την περίφραξη να είναι προσιτά στα άλογα από μέσα.
Πύλη / είσοδος στο χώρο
Η πύλη του χώρου βοσκής θα πρέπει να είναι φαρδιά ούτως ώστε όχι μόνο τα άλογα αλλά και τα αγροτικά μηχανήματα που θα χρησιμοποιηθούν για τη συντήρηση του χωραφιού να έχουν εύκολη πρόσβαση. Επίσης θα πρέπει να αποτρέπεται η αναρρίχηση ανθρώπων από την πύλη όσο είναι κλειστή. Η θέση που βρίσκεται η πύλη σε σχέση με το χώρο έχει ακόμη σημασία. Μια πύλη στη ενός πολυσύχναστου δρόμου που περνά από το χώρο βοσκής για παράδειγμα, δεν διευκολύνει τη πρόσβαση των αλόγων αλλά ούτε και των μηχανημάτων που θα χρησιμοποιηθούν.
Νερό
Το καθαρό και φρέσκο νερό είναι απαραίτητο στοιχείο για το χώρο βοσκής. Είτε αυτό προέρχεται κατευθείαν από τη γη σε ρυάκι, είτε ως παροχή από κάποιο πηγάδι είτε από τους ανθρώπους που συντηρούν το χώρο βοσκής σε μεγάλα δοχεία. Το νερό αν προέρχεται από πηγάδι θα πρέπει να ελέγχει από χημείο για να αποδειχθεί η καταλληλότητά του για πόση, ενώ κάθε μορφή παροχής νερού θα πρέπει να ελέγχεται ότι είναι καθαρή και συνεχόμενη.
Καταφύγιο
Ένα καταφύγιο έστω και αν τα άλογα βρίσκονται για λίγες ώρες έξω, είναι απαραίτητο στοιχείο του χώρου βοσκής. Αποτελεί προστασία από τις καιρικές συνθήκες, βροχή, αέρα, κρύο, ζέστη ενώ παράλληλα είναι κατάλληλο σημείο για τοποθέτηση επιπλέον τροφής σε ειδικά στηρίγματα για χόρτο για παράδειγμα, ιδιαίτερα το χειμώνα όπου η βοσκή δεν επαρκεί. Ακόμη μπορούν να τοποθετηθούν επιπλέον δοχεία νερού τα οποία δεν θα παγώσουν το χειμώνα και δεν θα ζεσταθούν αντίστοιχα το καλοκαίρι.
Καταφύγιο μπορεί να είναι μια φυσική συστάδα δέντρων, ή μια απλή κατασκευή η οποία όμως πρέπει να είναι αρκετά ευρύχωρη για τον αντίστοιχο αριθμό αλόγων ή πόνυ και η είσοδος να είναι φαρδιά ώστε να μην εγκλωβίσει τα άλογα μέσα. Το έδαφος εσωτερικά να είναι σταθερό και στεγνό. Η κατασκευή μπορεί να είναι ξύλινη με τρεις τοίχους και μια σκεπή ενώ αντί του τέταρτου τοίχου ένα μεγάλο άνοιγμα επιτρέπει την άνετη είσοδο και έξοδο των αλόγων. Τακτικός έλεγχος, καθαρισμός και συντήρηση της κατασκευής πρέπει να γίνεται ενώ το ίδιο ισχύει στη περίπτωση φυσικού καταφυγίου όπου ο έλεγχος για σπασμένα κλαδιά και δηλητηριώδη παράσιτα ανάμεσα στα δέντρα είναι απαραίτητος.
Κατάλληλο μέγεθος χώρου βοσκής
Ο χώρος βοσκής των αλόγων πρέπει να είναι αρκετά μεγάλος ώστε να είναι δυνατή η παραμονή και η βοσκή των αλόγων και πόνυ που χρειαζόμαστε. Εάν ο χώρος είναι πολύ μικρός σε σχέση με τον αριθμό των αλόγων που βρίσκονται μέσα, τότε θα αποψιλωθεί και η βλάστηση θα αρρωστήσει. Το κάθε άλογο για βοσκή χρειάζεται 1,5 μέχρι και 2 εκτάρια λιβαδιού και αντίστοιχα τα πόνυ χρειάζονται 1 εκτάριο, (1 εκτάριο είναι 4.047 τετραγωνικά μέτρα).
Ποιότητα βοσκής
Εάν το χωράφι που διαμορφώνουμε ως χώρο βοσκής αλόγων έχει φτωχή χλωρίδα, θα αντιμετωπίσουμε αρκετά προβλήματα. Τα άλογα μπορεί να αρχίσουν να τρώνε ακατάλληλα ή και δηλητηριώδη φυτά τα οποία δεν θα έτρωγαν σε διαφορετική περίπτωση. Ακόμη μπορεί να μην τρώνε καθόλου με αποτέλεσμα να αδυνατίσουν και να αρρωστήσουν. Από την άλλη πλευρά εάν το χωράφι έχει πολύ πλούσια βοσκή, (π.χ τριφύλλι), τότε υπάρχει φόβος λαμινίτιδας και άλλων σοβαρών ασθενειών.
Τύπος γης
Η γεωγραφική θέση του χώρου βοσκής έχει μεγάλη σημασία. Όταν το έδαφος είναι επίπεδο έχει τη τάση σχηματίζει λιμνάζοντα σημεία στα οποία μπορεί να αναπτυχθούν δηλητηριώδη φυτά. Επίσης λασπώδη εδάφη δεν ενδείκνονται για τα άλογα διότι η λάσπη εισχωρεί στο εσωτερικό της οπλής και μπορεί να δημιουργήσει σοβαρές ασθένειες και δερματικά προβλήματα. Ανισόπεδες περιοχές είναι καταλληλότερες χώροι βοσκής διότι έχουν καλό σύστημα απορρόφησης της βροχής ενώ συγχρόνως ευνοούν ποικιλία βλάστησης αλλά λειτουργούν και σαν φυσική άσκηση των αλόγων ενώ τρώνε.
Φυσικοί κίνδυνοι
Όλοι οι υποψήφιοι χώροι βοσκής πρέπει να ελέγχονται για τυχόν επικίνδυνα σημεία όπως πηγάδια και ανοίγματα που μπορεί να μην φαίνονται από μακριά, παλιά μηχανήματα, σίδερα, μεταλλικά ή γυάλινα απορρίμματα, κλαδιά και ολισθηρά εδάφη. Τα επικίνδυνα αντικείμενα πρέπει να απομακρύνονται από το χώρο και αντίστοιχα οι φυσικοί κίνδυνοι να περιφραχθούν ώστε να μην είναι δυνατή η πρόσβαση από τα άλογα ή πόνυ.
Δηλητηριώδη φυτά
Σε κάθε περιοχή ο χώρος βοσκής πρέπει να ελέγχει με τον τοπικό γεωπόνο για τυχόν δηλητηριώδη βλάστηση ή ακόμη επικίνδυνα δέντρα ή φύλλα δέντρων και θάμνων. Τα δηλητηριώδη φυτά πρέπει να
απομακρύνονται με τη ρίζα από το χώρο και να καίγονται, (δεν πρέπει να πετάγονται στα σκουπίδια ή σε άλλα χωράφια).
Προσοχή στο κομμένο γρασίδι και χόρτα που πετάμε όταν καθαρίζουμε τους κήπους είναι κακή τροφή για τα άλογα και μπορεί να προκαλέσει κολικό.
Συντήρηση χώρου βοσκής
Ο χώρος βοσκής των αλόγων είναι απαραίτητο να ελέγχεται καθημερινά για να εξασφαλισθεί η καταλληλότητα του. Η περίφραξη ελέγχεται για τυχόν κατεστραμμένα σημεία, η παροχή νερού καθαρίζεται και το σύστημα ελέγχεται για τη καλή λειτουργία του. Πεσμένα δέντρα, κλαδιά και σκουπίδια πρέπει να απομακρυνθούν.
Πολύ σημαντικό σημείο για τη σωστή συντήρηση του χώρου είναι η κοπριά των αλόγων ώστε να ελέγχει η εξάπλωση παράσιτων. Όλα τα άλογα και πόνυ έχουν στον οργανισμό τους παράσιτα τα οποία αφού ελέγχουν με ένα σωστό πρόγραμμα αποπαρασίτωσης με ειδικά κτηνιατρικά σκευάσματα αποβάλλονται μέσω των κοπράνων. Τα παράσιτα χρησιμοποιούν τη κοπριά για να αφήσουν τα αυγά τους, έτσι αφήνοντας τη κοπριά αυτή να παραμένει στο χωράφι, διευκολύνουμε τα παράσιτα να εκκολαφθούν στη χλωρίδα με αποτέλεσμα τα άλογα που θα φάνε τη βοσκή να υποβάλλουν τον οργανισμό τους στον ίδιο φαύλο κύκλο.
Αναγνώριση ενός ακατάλληλου χώρου βοσκής
Ένας ακατάλληλος χώρος βοσκής είναι συνήθως αποτέλεσμα κακής διαχείρισης και αδιαφορίας. Τα άλογα αν αφεθούν για βοσκή χωρίς έλεγχο, θα καταστρέψουν όλη τη χλωρίδα.
Στοιχεία για την αναγνώριση ενός ακατάλληλου χώρου βοσκής:
Ξερά σημεία χωρίς φυτά όπου τα άλογα έχουν υπερβοσκήσει,
Τοπικά περιοχές με πολλή κοπριά όπου φυτρώνουν δηλητηριώδη φυτά, (για την αναγνώριση και καταστροφή τους θα πρέπει να συμβουλευτείτε τον τοπικό σας γεωπόνο)
Λασπώδη σημεία κυρίως κοντά στην είσοδο του χώρου βοσκής ή κοντά στην παροχή νερού,
Αδύναμα ή ξερά δέντρα,
Φράχτες σε κακή κατάσταση από το βάρος των αλόγων που στηρίζονται επάνω τους για να τραφούν από την πανίδα των δίπλα χωραφιών
Νερό βρώμικο ή γεμάτο πρασινίλα, (μούχλα),
Τα άλογα θα φαίνονται αδύνατα και αδύναμα συγκεντρωμένα σε ομάδες κοντά στην πόρτα κοιτώντας απελπισμένα το ξερό έδαφος.
Συντήρηση ενός υγιούς χώρου βοσκής
Ιδανικά ο χώρος βοσκής πρέπει να «αναπαύεται» από βοσκή αλόγων σε τακτές χρονικές περιόδους. Μπορείτε να το χρησιμοποιείτε για βοσκή άλλων ζώων όπως πρόβατα και αγελάδες τα οποία τρώνε διαφορετική χλωρίδα. Επιπλέον χωνεύουν και σκοτώνουν μερικά από τα παράσιτα που προέρχονται από την κοπριά των αλόγων. Ένα μεγάλο χωράφι για παράδειγμα μπορεί να χωριστεί σε μικρότερα και να χρησιμοποιείται εναλλάξ. Έτσι ανανεώνεται η βοσκή και συγχρόνως έχουμε καλής ποιότητας χλωρίδα.
Προετοιμασία αλόγων και πόνυ για την παραμονή τους στο χώρο βοσκής
Τηρώντας μια συγκεκριμένη διαδικασία προετοιμασίας των αλόγων για βοσκή, εξασφαλίζεται η ασφάλεια τους. Πολλές φορές τα άλογα και πόνυ μπορεί να «ενθουσιαστούν» ιδιαίτερα όταν βγαίνουν έξω για βοσκή νιώθοντας το ένστικτο της ελευθερίας, προκαλώντας προβλήματα τόσο στα ίδια όσο και στους ανθρώπους που τα οδηγούν.
Τα άλογα πρέπει να φοράνε καπίστρι και να οδηγούνται με σχοινί. Αν ο χώρος βοσκής είναι προσπελάσιμος μόνο από πολυσύχναστο δρόμο τότε προτιμότερο είναι τα άλογα να οδηγούνται με ηνία και στομίδα.
Εφόσον ο καιρός είναι κρύος και βροχερός, μια ειδική αδιάβροχη και ζεστή κουβέρτα (NewZealandrag) θα πρέπει να εφαρμοσθεί προσέχοντας τα δεσίματα της κουβέρτας να είναι σταυρωτά κάτω από την κοιλιά και πίσω από τα πόδια.
Οδηγούμε το άλογο προσεκτικά πάντα από την δεξιά μας πλευρά, προς την είσοδο του χώρου βοσκής, ανοίγουμε την πόρτα τόσο ώστε το πέρασμα να είναι αρκετά φαρδύ για το άλογο, προχωράμε μαζί του σε κύκλο γυρνώντας το σώμα του έτσι ώστε να αντικρίσει την είσοδο, αφού σταθούμε δίπλα στο κεφάλι του, λύνουμε με ήρεμες κινήσεις το καπίστρι ή τα ηνία και προχωράμε αμέσως στην έξοδο.
Προσοχή ποτέ μην βρίσκεστε μεταξύ αλόγου και χωραφιού, γιατί τα άλογα καθώς ελευθερώνονται μπορεί να κλοτσήσουν και να τραυματίσουν. Αποφύγετε γενικά να βρίσκεστε πολύ κοντά στο άλογο ή να τον χτυπήσετε για να τρέξει.
Παρατηρήστε το άλογο για λίγο ώσπου να ηρεμήσει, κλείστε καλά την πόρτα και βεβαιωθείτε ότι είναι ασφαλισμένη.
Αν οδηγείτε δύο άλογα συγχρόνως, και τα δύο θα πρέπει να έχουν το σώμα τους αντικρίζοντας την πόρτα του χώρου πριν ελευθερωθούν.
Αν το άλογο δεν έχει βγει σε βοσκή για αρκετό χρονικό διάστημα μπορεί να είναι ιδιαίτερα ανήσυχο. Η συμπεριφορά αυτή είναι φυσιολογική αλλά πρέπει να προσεχθεί ο χειρισμός του αλόγου σε αυτές τις περιπτώσεις και να ελευθερωθεί στη βοσκή το δυνατόν γρηγορότερα αφού εξασφαλιστεί η ασφάλεια του ανθρώπου που το οδηγεί.
Επιστρέφοντας από τη βοσκή
Κυρίως εφόσον υπάρχουν περισσότερα άλογα στο χωράφι ή έχουμε μεγάλη έκταση βοσκής, η διαδικασία επιστροφής των αλόγων στους στάβλους είναι δύσκολη και χρονοβόρα.
Προετοιμάστε το καπίστρι και το σχοινί και προσπαθήστε να τα κρατάτε πίσω από την πλάτη σας.
Μπορείτε να έχετε μαζί σας μια χούφτα τροφή ή καρότα.
Πάντα προσεγγίστε το άλογο εφόσον σας έχει μπροστά του και ποτέ πίσω του γιατί μπορεί να σας κλοτσήσει.
Κρατώντας το κεφάλι του με το δεξί σας χέρι, ρίξτε το σχοινί πίσω από το λαιμό του (για να μην το πατήσετε αλλά και για να καταλάβει το άλογο ότι πρέπει να σας διευκολύνει) και περάστε ήρεμα το καπίστρι.
Αν το άλογο είναι επιφυλακτικό για να το καπίστρι, δώστε του λίγη τροφή πριν ή μετά για ανταμοιβή.
Προσπαθήστε να αποτρέψετε τα άλλα άλογα να σας ακολουθήσουν, αν αυτό δεν είναι εφικτό, χρησιμοποιήστε άλλη έξοδο ή ζητήστε από κάποιον να σας βοηθήσει. Όταν τα άλογα βρίσκονται όλα μαζί στην πόρτα περιμένοντας να βγουν είναι δύσκολο και επίφοβο να προσπαθήσετε να περάσετε με ένα μόνο άλογο γιατί μπορεί να σπρώχνονται στην έξοδο ή να κλοτσήσουν.
Αν κρατάτε τροφή αποφύγετε να το καταλάβουν τα άλλα άλογα και να μαζευτούν γύρω σας. Αυτή η περίπτωση είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη ειδικά αν τα άλογα αρχίζουν να τσακώνονται για την τροφή.
Κάποια άλογα συνηθίζουν και σε φωνητικά σήματα οπότε χρησιμοποιώντας συγκεκριμένες λέξεις (το όνομά τους για παράδειγμα) και επιβραβεύοντας τους κάθε φορά που έρχονται προς το μέρος σας, μπορείτε να τα συνηθίσετε σε αυτό το τρόπο επικοινωνίας.
Δύσκολα άλογα και χειρισμός τους επιστρέφοντας από τη βοσκή
Κάποια άλογα κυρίως όταν δεν έχουν βγει για βοσκή πρόσφατα δεν θέλουν να επιστρέψουν πίσω στους στάβλους. Προσπαθήστε να χρησιμοποιήσετε μια βασική ρουτίνα με αυτά τα άλογα. Κρατήστε δηλαδή συγκεκριμένο πρόγραμμα σύμφωνα με το οποίο θα βγουν για βοσκή και θα επιστρέψουν στους στάβλους. Για να μην συνδυάσουν την επιστροφή με δουλειά δώστε τους κάποια λιχουδιά όπως καρότα για παράδειγμα.
Αν το άλογο είναι πολύ ατίθασο και δεν πείθεται τότε χρειάζεται να έχετε αρκετή υπομονή. Θα χρειαστεί να περπατήσετε μαζί του και να του υποδείξετε ότι πρέπει τελικά να υπακούσει. Αν υπάρχουν και άλλα άλογα στο ίδιο χωράφι καλό θα ήταν να φέρετε μέσα όλα τα υπόλοιπα άλογα ή πόνυ και να τον αφήσετε μόνο του. Χρησιμοποιώντας δηλαδή το ένστικτο των αλόγων το οποίο τα ωθεί να είναι νομαδικά ζώα, το άλογο που δεν αποφασίζει να επιστρέψει στο στάβλο του, σίγουρα δεν θα θέλει να μείνει μόνο του στο χώρο βοσκής και θα ακολουθήσει τα υπόλοιπα.
Σε πολύ δύσκολες περιπτώσεις μπορείτε να αφήσετε το άλογο στη βοσκή φορώντας το καπίστρι στο κεφάλι του. Επειδή αυτό είναι αρκετά επικίνδυνο γιατί το καπίστρι μπορεί να πιαστεί σε κλαδιά δένδρων ή σύρματα και να παγιδεύσει το άλογο, καλό θα είναι να χρησιμοποιηθεί σαν τελευταία λύση. Με αυτό το τρόπο είναι ευκολότερο να πιάσετε ένα ατίθασο και δύσκολο άλογο.
Σε όλες τις περιπτώσεις η ανθρώπινη ασφάλεια είναι η κυριότερη παράμετρος που πρέπει να διασφαλιστεί.
Αν αξιολογώντας την κατάσταση θεωρήσετε ότι το άλογο μπορεί να σας θέσει σε κίνδυνο με τη συμπεριφορά του καλύτερα είναι να ζητήσετε βοήθεια και να έχετε υπομονή γιατί το άλογο πρέπει να μάθει τελικά να συμβαδίζει με τις διαδικασίες που διέπουν τον ενσταυλισμό του.
Ασφάλεια στους χώρους βοσκής και πως ταΐζουμε με ασφάλεια
Συχνοί έλεγχοι και συντήρηση των χώρων βοσκής και στα σύνορα με άλλα χωράφια εξασφαλίζει την ομαλή διαδικασία βόσκησης των αλόγων. Σωστός χειρισμός των αλόγων κατανόηση των ενστίκτων τους και γνώσεις αντιμετώπισης δύσκολων περιπτώσεων είναι ο μόνος τρόπος αποφυγής ατυχημάτων και χτυπημάτων. Καθώς επίσης απαραίτητος εξοπλισμός για να βγάλουμε ένα άλογο στη βοσκή είναι το ειδικό κράνος ιππασίας για να αποφύγουμε χτύπημα στο κεφάλι αν μας κλοτσήσει το άλογο, γάντια για να προστατεύσουμε τα χέρια μας και σκληρές μπότες ή καλής ποιότητας γαλότσες για να την προστασία των ποδιών.
Κατά τη διάρκεια του χειμώνα τα άλογα και πόνυ που ζουν μόνιμα έξω σε χώρους βοσκής ή και αυτά που βγαίνουν για περιορισμένες ώρες της ημέρες για βοσκή χρειάζονται επιπλέον φαγητό το οποίο θα τους ενισχύσει τον οργανισμό και θα τα κρατήσει ζεστά. Τα κοπάδια συνήθως συγκεντρώνονται κοντά στη πόρτα του λιβαδιού ή στο σημείο όπου τους δίνετε συνήθως το φαγητό. Έτσι πολλές φορές παρατηρούνται βίαιες συμπεριφορές μεταξύ τους, (χτυπήματα, κλωτσήματα και δαγκώματα), για να αποφύγουμε το κίνδυνο να πληγωθούν ή να χτυπήσουν εμάς τους ίδιους θα πρέπει να ακολουθηθούν οι παρακάτω κανόνες:
-Πάντα τοποθετήστε τόσα δοχεία φαγητού όσα είναι τα άλογα στο χώρο βοσκής και ένα παραπάνω εάν δυνατόν για να αποφευχθεί η περίπτωση τα άλογα να παλεύουν για τη τροφή τους.
- Τοποθετήστε τα δοχεία φαγητού σε τέτοια απόσταση μεταξύ τους ώστε να είναι αρκετή για να φάνε ήρεμα τα άλογα
- Το ίδιο χρειάζεται να κάνετε για τις φέτες χόρτου, τοποθετήστε τις σε σειρά και αρκετή απόσταση μεταξύ τους και ρίξτε μερικές φέτες έξτρα από τον ακριβή αριθμό των αλόγων
- Ρίξτε την τροφή παράλληλα με τον φράκτη ή στο κέντρο του χωραφιού
- Αν ταΐζεται ολόκληρη αγέλη αλόγων ή πόνυ προτιμότερο είναι να τα πάρετε έξω από το χώρο βοσκής και να τα ταΐσετε σε κάπου αλλού
-Ποτέ μην κρατάτε φαγητό στα χέρια ή σε δοχείο όταν βρίσκεστε στο χώρο βοσκής. Τα άλογα μπορεί να τρέξουν καταπάνω σας και να αρχίσουν να τσακώνονται για το φαγητό, έτσι τίθεται την ασφάλειά σας σε μεγάλο κίνδυνο.
Κρατώντας τις διαδικασίες καθημερινού ελέγχου και γνωρίζοντας πως χειριζόμαστε τα άλογα με ασφάλεια, οι χώροι βόσκησης διατηρούνται υγιή περιβάλλοντα χαλάρωσης που είναι απαραίτητα για το ενσταυλισμένο άλογο ή πόνυ.
το κείμενο δημιουργήθηκε από Eldani (Horse.gr)
Για να συντηρήσουν τον οργανισμό τους και να βρουν την ιδανική πλούσια σε συστατικά βοσκή και το απαραίτητο νερό περπατάνε πολλά χιλιόμετρα. Αυτή η διαδικασία εκτός του ότι τα κρατάει στη ζωή, βοηθάει το στομάχι τους να χωνέψει (συνήθως τρώνε λίγες ποσότητες και συχνά), ενώ συγχρόνως βοηθάει στη σωστή κυκλοφορία του αίματος από τις οπλές μέχρι τα αυτιά και την ακρώμια.
Τα ενσταβλισμένα αντίθετα άλογα και πόνυ από τις εικοσιτέσσερις ώρες της ημέρας μόνο για μία ή δύο ώρες έχουν την ευκαιρία να δραστηριοποιήσουν αυτή τη διαδικασία του μεταβολισμού τους.
Κατανοώντας πόσο αντίθετος, είναι σε σχέση με τον φυσικό τρόπο ζωής των αλόγων, ο ενσταβλισμός τους πρέπει να τους παρέχουμε τη δυνατότητα βοσκής καθημερινά σε κάποιο ειδικά διαμορφωμένο χώρο τουλάχιστον για μερικές ώρες.
Ανεξάρτητα με το χρονικό διάστημα κατά το οποίο τα άλογα έχουν στη διάθεσή τους σε κάποιο χώρο βοσκής, είναι σημαντικό να εξασφαλίσουμε ότι αυτοί οι χώροι είναι ένα ασφαλές περιβάλλον.
Τηρώντας τους παρακάτω συγκεκριμένους κανόνες και εξετάζοντας πρώτα καλά το χώρο βοσκής αποφεύγουμε δυσάρεστες καταστάσεις για την υγεία και ευημερία των αλόγων μας.
Έλεγχος του χώρου
Περίφραξη
Δύο είναι τα προβλήματα που μπορεί να προκύψουν από την περίφραξη ενός χώρου βοσκής, τραυματισμός και διαφυγή. Η περίφραξη η οποία δεν συντηρείται και δεν επιδιορθώνεται σωστά και συχνά μπορεί να προκαλέσει ατυχήματα ενώ από μια περίφραξη μη ασφαλής ή ακατάλληλη για άλογα, μπορεί να έχουμε διαφυγή και πολλά προβλήματα λόγω αυτής στο ίδιο το άλογο αλλά και σε τρίτους.
Περιφράξεις κατάλληλες:
- Περιφράξεις από κάθετους ξύλινους στύλους που εφαρμόζουν στο έδαφος και οριζόντιες ξύλινες ράγες. Ο πιο συνηθισμένος τρόπος περίφραξης (ιδιαίτερα στο εξωτερικό), αλλά και ο ακριβότερος. Πρέπει να ελέγχεται για τυχόν σαπισμένα κομμάτια και το ξύλο να επανδρώνεται με ειδικό υλικό ώστε να αντέχει στις καιρικές συνθήκες και συγχρόνως να αποτρέπει τα άλογα από το μασούλημα της περίφραξης.
- Περιφράξεις από κάθετους ξύλινους στύλους που εφαρμόζουν στο έδαφος και οριζόντιες τρεις ή τέσσερις σειρές από σύρμα. Πρέπει να εξασφαλιστεί ότι οι ξύλινες επιφάνειες προφυλάσσονται όπως περιγράφηκε παραπάνω και συγχρόνως το σύρμα να έχει καλά στηριχθεί στους ξύλινους στύλους ενώ πρέπει να τοποθετηθεί τουλάχιστον μισό μέτρο πάνω από το έδαφος για να αποφευχθεί η περίπτωση το πόδι του αλόγου να εγκλωβιστεί στο σύρμα. Καθημερινά θα πρέπει να ελέγχεται η περίφραξη για τυχόν κατεστραμμένα κομμάτια ή χαλαρότητα των στύλων.
- Ηλεκτρική περίφραξη. Όσο είναι ορατή για τους ανθρώπους που τυχόν βρίσκονται κοντά είναι γενικά ενδεδειγμένος τρόπος περίφραξης. Το κόστος αγοράς είναι υψηλό αλλά η επένδυση γίνεται μια φορά και η αντοχή είναι σχετικά μεγάλη. Ο μηχανισμός λειτουργεί συνήθως με μπαταρίες οι οποίες πρέπει να ελέγχονται για τη σωστή λειτουργία τους. Απαραίτητος είναι ο προσδιορισμός και η τοποθέτησή τους στο σωστό ύψος (ανάλογα με τα άλογα ή πόνυ που βρίσκονται μέσα στο χωράφι βοσκής)
Άλλες μορφές περίφραξης, είναι θάμνοι ή φυτά τα οποία όμως πρέπει να έχουν το κατάλληλο ύψος για να αποφευχθεί η διαφυγή, να ελέγχονται για τυχόν δηλητηριώδη παράσιτα και χρειάζονται περιποίηση με πότισμα και κλάδεμα. Χτιστοί φράχτες επίσης είναι μια καλή μορφή περίφραξης η οποία αντέχει στις καιρικές συνθήκες αλλά πρέπει και εδώ να προσεχθεί το ύψος.
Περιφράξεις ακατάλληλες:
- Πλέγμα από σύρμα, κοινώς κοτετσόπλεγμα αποτελεί ένα από τα πιο επικίνδυνα υλικά για περίφραξη χώρου βοσκής αλόγων διότι έχουν τη τάση να μπλέκουν τα πόδια τους μέσα στα ανοίγματα του πλέγματος.
- Ξύλινοι στύλοι με κοφτερές άκρες, τα άλογα εύκολα μπορούν να καρφωθούν επάνω τους.
- Περιφράξεις από κάθετους ξύλινους στύλους που εφαρμόζουν στο έδαφος και οριζόντιες τρεις ή τέσσερις σειρές από σύρμα με μικρές αγκίδες. Αυτός ο τρόπος περίφραξης είναι φθηνός και χρησιμοποιείται συχνά για περιφράξεις χωραφιών. Είναι ιδιαίτερα επικίνδυνος για τα άλογα αφού πολλές φορές καθώς προσπαθούν να τριφτούν πάνω στο σύρμα καταλήγουν με τραγικές πληγές από τις αγκίδες. Ακόμη οι υφασμάτινες κουβέρτες που συνήθως φοράνε μπορούν να πιαστούν στις αγκίδες και να εγκλωβίσουν τα άλογα τα οποία στη προσπάθειά τους να ξεφύγουν τραυματίζονται περισσότερο.
Τα εξωτερικά σύνορα της περίφραξης τέλος πρέπει να ελέγχονται τακτικά, ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος δηλητηριώδη φυτά και δέντρα έξω από την περίφραξη να είναι προσιτά στα άλογα από μέσα.
Πύλη / είσοδος στο χώρο
Η πύλη του χώρου βοσκής θα πρέπει να είναι φαρδιά ούτως ώστε όχι μόνο τα άλογα αλλά και τα αγροτικά μηχανήματα που θα χρησιμοποιηθούν για τη συντήρηση του χωραφιού να έχουν εύκολη πρόσβαση. Επίσης θα πρέπει να αποτρέπεται η αναρρίχηση ανθρώπων από την πύλη όσο είναι κλειστή. Η θέση που βρίσκεται η πύλη σε σχέση με το χώρο έχει ακόμη σημασία. Μια πύλη στη ενός πολυσύχναστου δρόμου που περνά από το χώρο βοσκής για παράδειγμα, δεν διευκολύνει τη πρόσβαση των αλόγων αλλά ούτε και των μηχανημάτων που θα χρησιμοποιηθούν.
Νερό
Το καθαρό και φρέσκο νερό είναι απαραίτητο στοιχείο για το χώρο βοσκής. Είτε αυτό προέρχεται κατευθείαν από τη γη σε ρυάκι, είτε ως παροχή από κάποιο πηγάδι είτε από τους ανθρώπους που συντηρούν το χώρο βοσκής σε μεγάλα δοχεία. Το νερό αν προέρχεται από πηγάδι θα πρέπει να ελέγχει από χημείο για να αποδειχθεί η καταλληλότητά του για πόση, ενώ κάθε μορφή παροχής νερού θα πρέπει να ελέγχεται ότι είναι καθαρή και συνεχόμενη.
Καταφύγιο
Ένα καταφύγιο έστω και αν τα άλογα βρίσκονται για λίγες ώρες έξω, είναι απαραίτητο στοιχείο του χώρου βοσκής. Αποτελεί προστασία από τις καιρικές συνθήκες, βροχή, αέρα, κρύο, ζέστη ενώ παράλληλα είναι κατάλληλο σημείο για τοποθέτηση επιπλέον τροφής σε ειδικά στηρίγματα για χόρτο για παράδειγμα, ιδιαίτερα το χειμώνα όπου η βοσκή δεν επαρκεί. Ακόμη μπορούν να τοποθετηθούν επιπλέον δοχεία νερού τα οποία δεν θα παγώσουν το χειμώνα και δεν θα ζεσταθούν αντίστοιχα το καλοκαίρι.
Καταφύγιο μπορεί να είναι μια φυσική συστάδα δέντρων, ή μια απλή κατασκευή η οποία όμως πρέπει να είναι αρκετά ευρύχωρη για τον αντίστοιχο αριθμό αλόγων ή πόνυ και η είσοδος να είναι φαρδιά ώστε να μην εγκλωβίσει τα άλογα μέσα. Το έδαφος εσωτερικά να είναι σταθερό και στεγνό. Η κατασκευή μπορεί να είναι ξύλινη με τρεις τοίχους και μια σκεπή ενώ αντί του τέταρτου τοίχου ένα μεγάλο άνοιγμα επιτρέπει την άνετη είσοδο και έξοδο των αλόγων. Τακτικός έλεγχος, καθαρισμός και συντήρηση της κατασκευής πρέπει να γίνεται ενώ το ίδιο ισχύει στη περίπτωση φυσικού καταφυγίου όπου ο έλεγχος για σπασμένα κλαδιά και δηλητηριώδη παράσιτα ανάμεσα στα δέντρα είναι απαραίτητος.
Κατάλληλο μέγεθος χώρου βοσκής
Ο χώρος βοσκής των αλόγων πρέπει να είναι αρκετά μεγάλος ώστε να είναι δυνατή η παραμονή και η βοσκή των αλόγων και πόνυ που χρειαζόμαστε. Εάν ο χώρος είναι πολύ μικρός σε σχέση με τον αριθμό των αλόγων που βρίσκονται μέσα, τότε θα αποψιλωθεί και η βλάστηση θα αρρωστήσει. Το κάθε άλογο για βοσκή χρειάζεται 1,5 μέχρι και 2 εκτάρια λιβαδιού και αντίστοιχα τα πόνυ χρειάζονται 1 εκτάριο, (1 εκτάριο είναι 4.047 τετραγωνικά μέτρα).
Ποιότητα βοσκής
Εάν το χωράφι που διαμορφώνουμε ως χώρο βοσκής αλόγων έχει φτωχή χλωρίδα, θα αντιμετωπίσουμε αρκετά προβλήματα. Τα άλογα μπορεί να αρχίσουν να τρώνε ακατάλληλα ή και δηλητηριώδη φυτά τα οποία δεν θα έτρωγαν σε διαφορετική περίπτωση. Ακόμη μπορεί να μην τρώνε καθόλου με αποτέλεσμα να αδυνατίσουν και να αρρωστήσουν. Από την άλλη πλευρά εάν το χωράφι έχει πολύ πλούσια βοσκή, (π.χ τριφύλλι), τότε υπάρχει φόβος λαμινίτιδας και άλλων σοβαρών ασθενειών.
Τύπος γης
Η γεωγραφική θέση του χώρου βοσκής έχει μεγάλη σημασία. Όταν το έδαφος είναι επίπεδο έχει τη τάση σχηματίζει λιμνάζοντα σημεία στα οποία μπορεί να αναπτυχθούν δηλητηριώδη φυτά. Επίσης λασπώδη εδάφη δεν ενδείκνονται για τα άλογα διότι η λάσπη εισχωρεί στο εσωτερικό της οπλής και μπορεί να δημιουργήσει σοβαρές ασθένειες και δερματικά προβλήματα. Ανισόπεδες περιοχές είναι καταλληλότερες χώροι βοσκής διότι έχουν καλό σύστημα απορρόφησης της βροχής ενώ συγχρόνως ευνοούν ποικιλία βλάστησης αλλά λειτουργούν και σαν φυσική άσκηση των αλόγων ενώ τρώνε.
Φυσικοί κίνδυνοι
Όλοι οι υποψήφιοι χώροι βοσκής πρέπει να ελέγχονται για τυχόν επικίνδυνα σημεία όπως πηγάδια και ανοίγματα που μπορεί να μην φαίνονται από μακριά, παλιά μηχανήματα, σίδερα, μεταλλικά ή γυάλινα απορρίμματα, κλαδιά και ολισθηρά εδάφη. Τα επικίνδυνα αντικείμενα πρέπει να απομακρύνονται από το χώρο και αντίστοιχα οι φυσικοί κίνδυνοι να περιφραχθούν ώστε να μην είναι δυνατή η πρόσβαση από τα άλογα ή πόνυ.
Δηλητηριώδη φυτά
Σε κάθε περιοχή ο χώρος βοσκής πρέπει να ελέγχει με τον τοπικό γεωπόνο για τυχόν δηλητηριώδη βλάστηση ή ακόμη επικίνδυνα δέντρα ή φύλλα δέντρων και θάμνων. Τα δηλητηριώδη φυτά πρέπει να
απομακρύνονται με τη ρίζα από το χώρο και να καίγονται, (δεν πρέπει να πετάγονται στα σκουπίδια ή σε άλλα χωράφια).
Προσοχή στο κομμένο γρασίδι και χόρτα που πετάμε όταν καθαρίζουμε τους κήπους είναι κακή τροφή για τα άλογα και μπορεί να προκαλέσει κολικό.
Συντήρηση χώρου βοσκής
Ο χώρος βοσκής των αλόγων είναι απαραίτητο να ελέγχεται καθημερινά για να εξασφαλισθεί η καταλληλότητα του. Η περίφραξη ελέγχεται για τυχόν κατεστραμμένα σημεία, η παροχή νερού καθαρίζεται και το σύστημα ελέγχεται για τη καλή λειτουργία του. Πεσμένα δέντρα, κλαδιά και σκουπίδια πρέπει να απομακρυνθούν.
Πολύ σημαντικό σημείο για τη σωστή συντήρηση του χώρου είναι η κοπριά των αλόγων ώστε να ελέγχει η εξάπλωση παράσιτων. Όλα τα άλογα και πόνυ έχουν στον οργανισμό τους παράσιτα τα οποία αφού ελέγχουν με ένα σωστό πρόγραμμα αποπαρασίτωσης με ειδικά κτηνιατρικά σκευάσματα αποβάλλονται μέσω των κοπράνων. Τα παράσιτα χρησιμοποιούν τη κοπριά για να αφήσουν τα αυγά τους, έτσι αφήνοντας τη κοπριά αυτή να παραμένει στο χωράφι, διευκολύνουμε τα παράσιτα να εκκολαφθούν στη χλωρίδα με αποτέλεσμα τα άλογα που θα φάνε τη βοσκή να υποβάλλουν τον οργανισμό τους στον ίδιο φαύλο κύκλο.
Αναγνώριση ενός ακατάλληλου χώρου βοσκής
Ένας ακατάλληλος χώρος βοσκής είναι συνήθως αποτέλεσμα κακής διαχείρισης και αδιαφορίας. Τα άλογα αν αφεθούν για βοσκή χωρίς έλεγχο, θα καταστρέψουν όλη τη χλωρίδα.
Στοιχεία για την αναγνώριση ενός ακατάλληλου χώρου βοσκής:
Ξερά σημεία χωρίς φυτά όπου τα άλογα έχουν υπερβοσκήσει,
Τοπικά περιοχές με πολλή κοπριά όπου φυτρώνουν δηλητηριώδη φυτά, (για την αναγνώριση και καταστροφή τους θα πρέπει να συμβουλευτείτε τον τοπικό σας γεωπόνο)
Λασπώδη σημεία κυρίως κοντά στην είσοδο του χώρου βοσκής ή κοντά στην παροχή νερού,
Αδύναμα ή ξερά δέντρα,
Φράχτες σε κακή κατάσταση από το βάρος των αλόγων που στηρίζονται επάνω τους για να τραφούν από την πανίδα των δίπλα χωραφιών
Νερό βρώμικο ή γεμάτο πρασινίλα, (μούχλα),
Τα άλογα θα φαίνονται αδύνατα και αδύναμα συγκεντρωμένα σε ομάδες κοντά στην πόρτα κοιτώντας απελπισμένα το ξερό έδαφος.
Συντήρηση ενός υγιούς χώρου βοσκής
Ιδανικά ο χώρος βοσκής πρέπει να «αναπαύεται» από βοσκή αλόγων σε τακτές χρονικές περιόδους. Μπορείτε να το χρησιμοποιείτε για βοσκή άλλων ζώων όπως πρόβατα και αγελάδες τα οποία τρώνε διαφορετική χλωρίδα. Επιπλέον χωνεύουν και σκοτώνουν μερικά από τα παράσιτα που προέρχονται από την κοπριά των αλόγων. Ένα μεγάλο χωράφι για παράδειγμα μπορεί να χωριστεί σε μικρότερα και να χρησιμοποιείται εναλλάξ. Έτσι ανανεώνεται η βοσκή και συγχρόνως έχουμε καλής ποιότητας χλωρίδα.
Προετοιμασία αλόγων και πόνυ για την παραμονή τους στο χώρο βοσκής
Τηρώντας μια συγκεκριμένη διαδικασία προετοιμασίας των αλόγων για βοσκή, εξασφαλίζεται η ασφάλεια τους. Πολλές φορές τα άλογα και πόνυ μπορεί να «ενθουσιαστούν» ιδιαίτερα όταν βγαίνουν έξω για βοσκή νιώθοντας το ένστικτο της ελευθερίας, προκαλώντας προβλήματα τόσο στα ίδια όσο και στους ανθρώπους που τα οδηγούν.
Τα άλογα πρέπει να φοράνε καπίστρι και να οδηγούνται με σχοινί. Αν ο χώρος βοσκής είναι προσπελάσιμος μόνο από πολυσύχναστο δρόμο τότε προτιμότερο είναι τα άλογα να οδηγούνται με ηνία και στομίδα.
Εφόσον ο καιρός είναι κρύος και βροχερός, μια ειδική αδιάβροχη και ζεστή κουβέρτα (NewZealandrag) θα πρέπει να εφαρμοσθεί προσέχοντας τα δεσίματα της κουβέρτας να είναι σταυρωτά κάτω από την κοιλιά και πίσω από τα πόδια.
Οδηγούμε το άλογο προσεκτικά πάντα από την δεξιά μας πλευρά, προς την είσοδο του χώρου βοσκής, ανοίγουμε την πόρτα τόσο ώστε το πέρασμα να είναι αρκετά φαρδύ για το άλογο, προχωράμε μαζί του σε κύκλο γυρνώντας το σώμα του έτσι ώστε να αντικρίσει την είσοδο, αφού σταθούμε δίπλα στο κεφάλι του, λύνουμε με ήρεμες κινήσεις το καπίστρι ή τα ηνία και προχωράμε αμέσως στην έξοδο.
Προσοχή ποτέ μην βρίσκεστε μεταξύ αλόγου και χωραφιού, γιατί τα άλογα καθώς ελευθερώνονται μπορεί να κλοτσήσουν και να τραυματίσουν. Αποφύγετε γενικά να βρίσκεστε πολύ κοντά στο άλογο ή να τον χτυπήσετε για να τρέξει.
Παρατηρήστε το άλογο για λίγο ώσπου να ηρεμήσει, κλείστε καλά την πόρτα και βεβαιωθείτε ότι είναι ασφαλισμένη.
Αν οδηγείτε δύο άλογα συγχρόνως, και τα δύο θα πρέπει να έχουν το σώμα τους αντικρίζοντας την πόρτα του χώρου πριν ελευθερωθούν.
Αν το άλογο δεν έχει βγει σε βοσκή για αρκετό χρονικό διάστημα μπορεί να είναι ιδιαίτερα ανήσυχο. Η συμπεριφορά αυτή είναι φυσιολογική αλλά πρέπει να προσεχθεί ο χειρισμός του αλόγου σε αυτές τις περιπτώσεις και να ελευθερωθεί στη βοσκή το δυνατόν γρηγορότερα αφού εξασφαλιστεί η ασφάλεια του ανθρώπου που το οδηγεί.
Επιστρέφοντας από τη βοσκή
Κυρίως εφόσον υπάρχουν περισσότερα άλογα στο χωράφι ή έχουμε μεγάλη έκταση βοσκής, η διαδικασία επιστροφής των αλόγων στους στάβλους είναι δύσκολη και χρονοβόρα.
Προετοιμάστε το καπίστρι και το σχοινί και προσπαθήστε να τα κρατάτε πίσω από την πλάτη σας.
Μπορείτε να έχετε μαζί σας μια χούφτα τροφή ή καρότα.
Πάντα προσεγγίστε το άλογο εφόσον σας έχει μπροστά του και ποτέ πίσω του γιατί μπορεί να σας κλοτσήσει.
Κρατώντας το κεφάλι του με το δεξί σας χέρι, ρίξτε το σχοινί πίσω από το λαιμό του (για να μην το πατήσετε αλλά και για να καταλάβει το άλογο ότι πρέπει να σας διευκολύνει) και περάστε ήρεμα το καπίστρι.
Αν το άλογο είναι επιφυλακτικό για να το καπίστρι, δώστε του λίγη τροφή πριν ή μετά για ανταμοιβή.
Προσπαθήστε να αποτρέψετε τα άλλα άλογα να σας ακολουθήσουν, αν αυτό δεν είναι εφικτό, χρησιμοποιήστε άλλη έξοδο ή ζητήστε από κάποιον να σας βοηθήσει. Όταν τα άλογα βρίσκονται όλα μαζί στην πόρτα περιμένοντας να βγουν είναι δύσκολο και επίφοβο να προσπαθήσετε να περάσετε με ένα μόνο άλογο γιατί μπορεί να σπρώχνονται στην έξοδο ή να κλοτσήσουν.
Αν κρατάτε τροφή αποφύγετε να το καταλάβουν τα άλλα άλογα και να μαζευτούν γύρω σας. Αυτή η περίπτωση είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη ειδικά αν τα άλογα αρχίζουν να τσακώνονται για την τροφή.
Κάποια άλογα συνηθίζουν και σε φωνητικά σήματα οπότε χρησιμοποιώντας συγκεκριμένες λέξεις (το όνομά τους για παράδειγμα) και επιβραβεύοντας τους κάθε φορά που έρχονται προς το μέρος σας, μπορείτε να τα συνηθίσετε σε αυτό το τρόπο επικοινωνίας.
Δύσκολα άλογα και χειρισμός τους επιστρέφοντας από τη βοσκή
Κάποια άλογα κυρίως όταν δεν έχουν βγει για βοσκή πρόσφατα δεν θέλουν να επιστρέψουν πίσω στους στάβλους. Προσπαθήστε να χρησιμοποιήσετε μια βασική ρουτίνα με αυτά τα άλογα. Κρατήστε δηλαδή συγκεκριμένο πρόγραμμα σύμφωνα με το οποίο θα βγουν για βοσκή και θα επιστρέψουν στους στάβλους. Για να μην συνδυάσουν την επιστροφή με δουλειά δώστε τους κάποια λιχουδιά όπως καρότα για παράδειγμα.
Αν το άλογο είναι πολύ ατίθασο και δεν πείθεται τότε χρειάζεται να έχετε αρκετή υπομονή. Θα χρειαστεί να περπατήσετε μαζί του και να του υποδείξετε ότι πρέπει τελικά να υπακούσει. Αν υπάρχουν και άλλα άλογα στο ίδιο χωράφι καλό θα ήταν να φέρετε μέσα όλα τα υπόλοιπα άλογα ή πόνυ και να τον αφήσετε μόνο του. Χρησιμοποιώντας δηλαδή το ένστικτο των αλόγων το οποίο τα ωθεί να είναι νομαδικά ζώα, το άλογο που δεν αποφασίζει να επιστρέψει στο στάβλο του, σίγουρα δεν θα θέλει να μείνει μόνο του στο χώρο βοσκής και θα ακολουθήσει τα υπόλοιπα.
Σε πολύ δύσκολες περιπτώσεις μπορείτε να αφήσετε το άλογο στη βοσκή φορώντας το καπίστρι στο κεφάλι του. Επειδή αυτό είναι αρκετά επικίνδυνο γιατί το καπίστρι μπορεί να πιαστεί σε κλαδιά δένδρων ή σύρματα και να παγιδεύσει το άλογο, καλό θα είναι να χρησιμοποιηθεί σαν τελευταία λύση. Με αυτό το τρόπο είναι ευκολότερο να πιάσετε ένα ατίθασο και δύσκολο άλογο.
Σε όλες τις περιπτώσεις η ανθρώπινη ασφάλεια είναι η κυριότερη παράμετρος που πρέπει να διασφαλιστεί.
Αν αξιολογώντας την κατάσταση θεωρήσετε ότι το άλογο μπορεί να σας θέσει σε κίνδυνο με τη συμπεριφορά του καλύτερα είναι να ζητήσετε βοήθεια και να έχετε υπομονή γιατί το άλογο πρέπει να μάθει τελικά να συμβαδίζει με τις διαδικασίες που διέπουν τον ενσταυλισμό του.
Ασφάλεια στους χώρους βοσκής και πως ταΐζουμε με ασφάλεια
Συχνοί έλεγχοι και συντήρηση των χώρων βοσκής και στα σύνορα με άλλα χωράφια εξασφαλίζει την ομαλή διαδικασία βόσκησης των αλόγων. Σωστός χειρισμός των αλόγων κατανόηση των ενστίκτων τους και γνώσεις αντιμετώπισης δύσκολων περιπτώσεων είναι ο μόνος τρόπος αποφυγής ατυχημάτων και χτυπημάτων. Καθώς επίσης απαραίτητος εξοπλισμός για να βγάλουμε ένα άλογο στη βοσκή είναι το ειδικό κράνος ιππασίας για να αποφύγουμε χτύπημα στο κεφάλι αν μας κλοτσήσει το άλογο, γάντια για να προστατεύσουμε τα χέρια μας και σκληρές μπότες ή καλής ποιότητας γαλότσες για να την προστασία των ποδιών.
Κατά τη διάρκεια του χειμώνα τα άλογα και πόνυ που ζουν μόνιμα έξω σε χώρους βοσκής ή και αυτά που βγαίνουν για περιορισμένες ώρες της ημέρες για βοσκή χρειάζονται επιπλέον φαγητό το οποίο θα τους ενισχύσει τον οργανισμό και θα τα κρατήσει ζεστά. Τα κοπάδια συνήθως συγκεντρώνονται κοντά στη πόρτα του λιβαδιού ή στο σημείο όπου τους δίνετε συνήθως το φαγητό. Έτσι πολλές φορές παρατηρούνται βίαιες συμπεριφορές μεταξύ τους, (χτυπήματα, κλωτσήματα και δαγκώματα), για να αποφύγουμε το κίνδυνο να πληγωθούν ή να χτυπήσουν εμάς τους ίδιους θα πρέπει να ακολουθηθούν οι παρακάτω κανόνες:
-Πάντα τοποθετήστε τόσα δοχεία φαγητού όσα είναι τα άλογα στο χώρο βοσκής και ένα παραπάνω εάν δυνατόν για να αποφευχθεί η περίπτωση τα άλογα να παλεύουν για τη τροφή τους.
- Τοποθετήστε τα δοχεία φαγητού σε τέτοια απόσταση μεταξύ τους ώστε να είναι αρκετή για να φάνε ήρεμα τα άλογα
- Το ίδιο χρειάζεται να κάνετε για τις φέτες χόρτου, τοποθετήστε τις σε σειρά και αρκετή απόσταση μεταξύ τους και ρίξτε μερικές φέτες έξτρα από τον ακριβή αριθμό των αλόγων
- Ρίξτε την τροφή παράλληλα με τον φράκτη ή στο κέντρο του χωραφιού
- Αν ταΐζεται ολόκληρη αγέλη αλόγων ή πόνυ προτιμότερο είναι να τα πάρετε έξω από το χώρο βοσκής και να τα ταΐσετε σε κάπου αλλού
-Ποτέ μην κρατάτε φαγητό στα χέρια ή σε δοχείο όταν βρίσκεστε στο χώρο βοσκής. Τα άλογα μπορεί να τρέξουν καταπάνω σας και να αρχίσουν να τσακώνονται για το φαγητό, έτσι τίθεται την ασφάλειά σας σε μεγάλο κίνδυνο.
Κρατώντας τις διαδικασίες καθημερινού ελέγχου και γνωρίζοντας πως χειριζόμαστε τα άλογα με ασφάλεια, οι χώροι βόσκησης διατηρούνται υγιή περιβάλλοντα χαλάρωσης που είναι απαραίτητα για το ενσταυλισμένο άλογο ή πόνυ.
το κείμενο δημιουργήθηκε από Eldani (Horse.gr)
.JPG)
